Q. ఔటర్ రింగ్ రోడ్ (ORR) మరియు మెట్రో వంటి పట్టణ మౌలిక సదుపాయ ప్రాజెక్టులు హైదరాబాద్ వృద్ధికి ఎలా సహాయపడతాయి? హైదరాబాద్ మహానగర పాలక సంస్థ(GHMC) మరియు హైదరాబాద్ మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ (HUDA)లు మెట్రోపాలిటన్ డెవలప్‌మెంట్ ప్లాన్ (2031) ద్వారా పట్టణ సవాళ్లను ఎలా పరిష్కరిస్తున్నాయో వివరించండి?

పరిచయం:
2020 జీవన సౌలభ్య సూచి (Ease of Living Index) (MoHUA) ప్రకారం, హైదరాబాద్ నగరం యొక్క పట్టణ పురోగతి విశేషమైన మౌలిక సదుపాయాల ద్వారా నడపబడుతోంది. నగరం లోపలి రవాణా కోసం ఇన్నర్ రింగ్ రోడ్ (IRR), రద్దీ తగ్గింపు మరియు పారిశ్రామిక సమూహాల కోసం ఔటర్ రింగ్ రోడ్ (ORR), రవాణా-కేంద్రీకృత వృద్ధి కోసం మెట్రో రైలు, మరియు ప్రాంతీయ ఏకీకరణ కోసం రాబోయే రీజనల్ రింగ్ రోడ్ (RRR)—ఇవన్నీ 2031 మెట్రోపాలిటన్ అభివృద్ధి ప్రణాళిక (MDP) క్రింద వ్యూహాత్మకంగా సమన్వయం చేయబడి, స్థిరమైన మహానగర విస్తరణను నిర్ధారిస్తున్నాయి.

విషయం:
I. హైదరాబాద్‌లో ORR మరియు మెట్రో యొక్క ప్రాముఖ్యత
1. సమీకృత రవాణా & సౌలభ్యం:
-158 కి.మీ. పొడవున్న ORR జాతీయ రహదారులను మరియు వృద్ధి కేంద్రాలను అనుసంధానిస్తూ, నగర కేంద్రంలో రద్దీని తగ్గిస్తుంది.
2. రవాణా-కేంద్రీకృత అభివృద్ధి (TOD):
-నాగోల్–హైటెక్ సిటీ వంటి మెట్రో కారిడార్‌లు అధిక సాంద్రత గల పట్టణ కేంద్రాలను ప్రోత్సహిస్తూ, వాహన రద్దీని తగ్గిస్తాయి. 3. పరిధీయ ప్రాంతాల వృద్ధికి ఉత్ప్రేరకం:
-ఘట్కేసర్, శంకర్‌పల్లి, షంషాబాద్ వంటి ప్రాంతాలలో రియల్ ఎస్టేట్, విద్య, మరియు ఐటీ-సెజ్‌లలో వృద్ధి కనిపిస్తోంది.
4. ఆర్థిక కారిడార్‌లు:
-ORR జీనోమ్ వ్యాలీ (బయోటెక్) మరియు ఫార్మా సిటీ (పారిశ్రామిక) వంటి రంగాల వృద్ధిని ప్రోత్సహిస్తుంది.
5. కాలుష్యం మరియు ప్రయాణ సమయం తగ్గింపు:
-మెట్రోలో రోజుకు 5 లక్షల మంది ప్రయాణం చేయడం ద్వారా రోడ్డు రద్దీ తగ్గి, హైదరాబాద్ యొక్క స్వచ్ఛ రవాణా లక్ష్యాలకు మద్దతు లభిస్తోంది.
II. పట్టణ సవాళ్ల నిర్వహణలో GHMC పాత్ర
1. సేవా వితరణ: · 625 చ.కి.మీ. విస్తీర్ణంలో GHMC నీటి సరఫరా, డ్రైనేజీ, ఘన వ్యర్థ నిర్వహణ, మరియు పట్టణ రహదారులను నిర్వహిస్తుంది.
2. వర్షపు నీరు & పట్టణ వరదల నిర్వహణ: · SRDPలు మరియు నాలా విస్తరణ ద్వారా ఆకస్మిక వరదలను నియంత్రిస్తుంది.
3. మురికివాడల ఉన్నతీకరణ:
-2.8 లక్షల BPL కుటుంబాలకు సమ్మిళిత ఆశ్రయం కల్పించేందుకు గౌరవ గృహ పథకాన్ని అమలు చేస్తుంది.
4. హరిత మౌలిక సదుపాయాలు:
-KBR పార్క్ వంటి పట్టణ ఉద్యానవనాలను మరియు చెట్ల రక్షణ కమిటీల ద్వారా స్వచ్ఛమైన గాలిన అందించే చర్యలు తీసుకుంటుంది.
5. ఈ-పాలన సంస్కరణలు:
-MyGHMC యాప్ వంటి వేదికలు పౌర ఫిర్యాదుల పరిష్కారం మరియు డిజిటల్ పన్ను సేవలను సులభతరం చేస్తున్నాయి.

III. 2031 మెట్రోపాలిటన్ అభివృద్ధి ప్రణాళికలో HUDA/HMDA పాత్ర
1. ప్రాదేశిక ప్రణాళిక అధికారం:
-HUDA (ఇప్పుడు HMDAలో భాగం) 7,228 చ.కి.మీ. హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతానికి ప్రాంతీయ ప్రణాళికను పర్యవేక్షిస్తుంది.
2. బహుకేంద్ర పట్టణ నమూనా:
-ORR మరియు రేడియల్ రోడ్ల ద్వారా భోన్గిర్, షాద్‌నగర్ వంటి శాటిలైట్ పట్టణాలను ప్రోత్సహిస్తుంది.
3. జోనింగ్ మరియు భూ వినియోగ నియంత్రణ:
-మిశ్రమ భూ వినియోగ జోనింగ్‌ను అమలు చేస్తూ పచ్చని ప్రాంతాలు మరియు బఫర్ ప్రాంతాలను రక్షిస్తుంది.
4. పర్యావరణ రక్షణ:
-దుర్గం చెరువు వంటి సరస్సుల పునరుద్ధరణ మరియు పర్యావరణ సున్నిత రిడ్జ్ జోన్‌ల నియంత్రణ చేస్తుంది.
5. సరసమైన గృహనిర్మాణం & భూమి సమీకరణ:
-LRS/BRS విధానాలను అమలు చేస్తూ, TS-bPASSను గృహ ఆమోదాలు మరియు ధ్రువీకరణల కోసం సమీకరిస్తుంది.

ముగింపు
2031 నాటికి తెలంగాణ జనాభాలో 60% కంటే ఎక్కువ మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తారని అంచనా. ORR, మెట్రో, మరియు రాబోయే RRR వంటి ప్రాజెక్టులు హైదరాబాద్‌ను దక్షిణ భారతదేశంలో మొట్టమొదటి 360° రవాణా మహానగరంగా రూపొందిస్తున్నాయి. RRR కూడా సిద్దిపేట్, వరంగల్, సిరిసిల్లా వంటి టైర్ 2 మరియు టైర్-3 పట్టణాలలో వృద్ధిని ప్రేరేపిస్తూ, సమతుల్య ప్రాంతీయ అభివృద్ధిని సుసాధ్యం చేస్తుంది.